Agenda item

I ystyried adroddiad yr Aelod Arweiniol ar gyfer Pobl - Iechyd a Gofal Cymdeithasol i Oedolion.

Cyflwynodd yr Aelod Arweiniol Pobl – Iechyd a Gofal Cymdeithasol i Oedolion adroddiad (HASC/08/18s) a oedd yn rhoi’r adborth a gwaith dysgu i’r Aelodau a gafwyd o’r ymgynghoriad ffurfiol gydag unigolion, eu teuluoedd / gofalwyr a staff o ran Cam 1 a 2 o ddull tri cham ar ail-lunio cyfleoedd dydd a gwaith.

 

Cyflwynodd yr Aelod Arweiniol yr adroddiad a dywedodd fod angen moderneiddio gwasanaethau cyfleoedd dydd a gwaith, gan gynnwys buddsoddi mewn gwasanaethau yn y gymuned, er mwyn darparu gwasanaethau o safon sy’n fwy hyblyg a chynaliadwy ac sy’n canolbwyntio ar unigolion sy’n addas i’r diben ac sy’n gwneud defnydd mwy effeithiol o’r adnoddau sydd ar gael.  Bydd hefyd yn cefnogi’r rhaglen ail-lunio Gofal Cymdeithasol i Oedolion ac ymateb i ddyletswyddau statudol newydd ar gyfer yr Awdurdod Lleol i ddarparu cefnogaeth â mwy o ganolbwynt i unigolion ag anableddau. Mae ymgynghori ffurfiol wedi’i gynnal ar y dewis gydag unigolion, eu teuluoedd / gofalwyr, staff a chynrychiolwyr Undeb Llafur a bydd yr adborth a gafwyd yn helpu i ffurfio’r cynllun pontio pe bai cymeradwyaeth yn cael ei rhoi i barhau â’r cynnig.

 

Yn ystod y drafodaeth ddilynol, cododd Aelodau’r pwyntiau a ganlyn yn benodol, a gwnaeth yr Aelod Arweiniol, a’r Pennaeth Gofal Cymdeithasol i Oedolion, y Rheolwr Gwasanaeth – Anabledd a’r Rheolwr Comisiynu a Chontractau ymateb fel a ganlyn:

 

·         Darparodd y Rheolwr Gwasanaeth - Anabledd ragor o wybodaeth am y fethodoleg a ddefnyddiwyd wrth gynnal yr ymarfer ymgynghori am y dewisiadau arfaethedig a amlinellir yng Ngham 1 a 2 yr adolygiad. 

Nid oedd gwybodaeth am nifer yr holiaduron a ddychwelwyd ar gael yn y cyfarfod.

 

·         Cadarnhaodd Pennaeth Gofal Cymdeithasol i Oedolion y bydd unigolion sy’n mynychu unrhyw un o’r prosiectau sydd dan adolygiad ar hyn o bryd fel rhan o’u cynllun gofal a chymorth yn parhau i gael yr un lefel o gymorth tra bydd cyfleoedd amgen yn cael eu hystyried i ddiwallu eu hanghenion a aseswyd.

 

·         Gofynnodd Aelod am gadarnhad fod pawb a oedd yn cael y ddarpariaeth gwasanaeth bresennol wedi cael gwybod yn ystod y broses ymgynghori am eu hawl i benodi eiriolwr i’w cynorthwyo i gwblhau’r holiadur ymgynghori fel a nodir yn Neddf Gwasanaethau Cymdeithasol a Llesiant (Cymru).

 

·         Gan ymateb, dywedodd y Rheolwr Gwasanaeth – Anabledd fod dyletswydd dan y Ddeddf i ddarparu gwasanaeth eiriolaeth os oedd angen, ac roedd dau eiriolwr cyffredinol wedi bod yn bresennol yng ngweithdy’r ymgynghoriad. 

Roedd nifer o’r defnyddwyr gwasanaeth wedi dewis aelodau o’r teulu neu gynrychiolwyr a enwebwyd, gan gynnwys ffrindiau neu eu darparwr byw â chymorth, i fynychu a’u cynrychioli yn y cyfarfodydd ymgynghori.  Yn ogystal â chynrychioli’r defnyddwyr gwasanaeth roedd rhai o’r cynrychiolwyr hyn wedi cyflwyno eu barn eu hunain am y dewisiadau arfaethedig.

 

·         Gofynnodd Aelod am y wybodaeth ddiweddaraf am yr adolygiad o brosiect busnes Profi Teclynnau Symudol (PAT).

 

·         Dywedodd y Rheolwr Gwasanaeth – Anabledd fod y prosiect busnes PAT yn cefnogi un unigolyn ar hyn o bryd ac roedd darparwr masnachol amgen ar gael drwy gynllun caffael cymeradwy’r Cyngor. 

Mae newidiadau o ran deddfwriaeth wedi dileu’r gofyniad bod profion PAT yn cael eu cynnal bob blwyddyn.  Mae bwrdd Cwmni Masnachu Awdurdodau Lleol (LATC) wedi penderfynu na fyddai’n ddewis hyfyw i gynnal y gwasanaeth, felly, bydd yn rhoi’r gorau i weithredu yn dilyn nodi dewisiadau eraill i ddiwallu anghenion a aseswyd yr unigolyn.  Gofynnodd Aelodau fod copi o’r achos busnes a gynhaliwyd gan LATC yn cael ei ddarparu iddynt yn dilyn y cyfarfod.     

 

·         Gan gyfeirio at gaffi Dyfroedd Alun, awgrymodd Aelodau y dylai’r broses gaffael gynnwys gofyniad y dylai cyfleoedd hyfforddiant / gwaith / gwirfoddoli i bobl ag anableddau neu grwpiau eraill dan anfantais gael eu cynnwys fel rhan o’r manylion tendr.

 

·         Cyfeiriodd Aelod at yr adborth sydd wedi’i gynnwys yn y pecyn ymateb i'r ymgynghoriad a bod nifer o ddefnyddwyr gwasanaeth wedi mynegi gwrthwynebiad cryf i’r newidiadau arfaethedig. 

Roedd nifer o ofalwyr hefyd wedi nodi’r effaith negyddol bosibl y gallai’r newidiadau arfaethedig eu cael ar eu cyfrifoldebau gofalu parhaus.    

 

·         Mynegodd Aelod bryder am ddewis a dethol prosiectau ar gyfer adolygiad a byddai’r dull hwn yn lleihau cyfleoedd gwaith ar gyfer defnyddwyr y gwasanaeth yn y dyfodol. 

Awgrymodd fod y Cyngor yn dilyn enghraifft rhai awdurdodau lleol cyfagos a diogelu darpariaeth gwasanaeth yn y dyfodol drwy sicrhau bod un darparwr yn darparu'r holl Wasanaethau Dydd a Chyflogaeth (Gwasanaethau Anabledd) ar gontract allanol. 

 

·         Gan ymateb, rhoddodd y Rheolwr Gwasanaeth – Anabledd ragor o wybodaeth am y model gwasanaeth newydd a’r terfyn amser arfaethedig ar gyfer cwblhau’r adolygiad tri cham.   

Bydd y model yn canolbwyntio ar ddarparu cynlluniau sy’n canolbwyntio ar yr unigolyn i’r holl ddefnyddwyr gwasanaeth newydd er mwyn nodi canlyniadau unigol.  Yna caiff gwaith ei wneud gyda’r unigolyn i nodi cyfleoedd cynaliadwy i gyflawni’r canlyniadau hyn o fewn y terfynau amser arfaethedig.   Gallai’r canlyniadau gynnwys darparu cyfleusterau cymdeithasol / hamdden yn ogystal â chyfleoedd gwaith.  Bydd yr adran hefyd yn cadw rôl fonitro i sicrhau bod cleientiaid unigol yn parhau i gael eu cefnogi.

 

·         Cyfeiriodd yr Aelod Arweiniol a’r Pennaeth Gofal Cymdeithasol i Oedolion at bwysau ar y gyllideb Gofal Cymdeithasol a bod yr adolygiad hwn yn cael ei gynnal fel rhan o raglen ail-lunio i wneud defnydd gwell o adnoddau cyfyngedig. 

Bydd y gwasanaeth yn cadw’r lefel bresennol o weithwyr cefnogi a bydd yr aelodau staff hyn yn darparu’r adnoddau gofynnol i gefnogi darparu rhagor o amrywiaeth o wasanaethau yn y gymuned a gweithio gyda chleientiaid i nodi canlyniadau a datblygu cynlluniau cefnogi sy’n adlewyrchu’r canlyniadau hyn.   Caffi Dyfroedd Alun oedd yr unig brosiect a gynigiwyd i gael ei drosglwyddo i fusnes neu fenter gymdeithasol. 

 

·         Roedd gan sawl Aelod bryder o hyd am allu’r gwasanaeth Gofal Cymdeithasol i Oedolion i sicrhau y gellid datblygu cynlluniau unigol sy’n canolbwyntio ar yr unigolyn ar gyfer yr holl ddefnyddwyr gwasanaeth presennol o fewn y terfynau amser arfaethedig. 

Hefyd, nid oedd digon o wybodaeth ar gael am gynigion model gwasanaeth yn y dyfodol.

 

CYTUNWYD

 

Bod y Pwyllgor Craffu ar Ddiogelu, Cymunedau a Lles yn gwneud yr argymhellion a ganlyn i’r Bwrdd Gweithredol:

 

 (i)        Gofyn i’r Aelod Arweiniol, Swyddogion a’r Bwrdd Gweithredol i ohirio’r penderfyniad am Gamau 1 a 2 yr Adolygiad o Wasanaethau Dydd a Chyflogaeth (Gwasanaethau Anabledd) nes bydd y Pwyllgor Craffu ar Ddiogelu, Cymunedau a Lles wedi gweld y cynigion model gwasanaeth yn y dyfodol.

 (ii)       Bod defnyddwyr gwasanaeth a gofalwyr yn cael eu cynnwys yn y broses o ddewis modelau gwasanaeth sydd ar gael.

 (iii)      Bod y Pwyllgor Craffu ar Ddiogelu, Cymunedau a Lles yn cael cyfle i ystyried cynigion ar gyfer Cam 3 yr Adolygiad cyn ymgynghoriad.